Kajian Keselarian antara Filem Inception dengan Pemikiran Al-Ghazali (A Parallel Study of Inception and Al-Ghazali’s Thought)

Abstract

Inception is a science-fiction action film directed by Christopher Nolan. The film is primarily concerned with dreams and reality. This film raises a question that hovers among the philosophers of mind i.e. are dreams conscious experiences that occur during sleep? The debates on the relationship between consciousness and dreams have been discussed for centuries. For example, in the history of Western philosophy, the prominent Greek philosopher Aristotle first discussed the topic in his work entitled On Dreams. However, from the context of Islamic philosophy, Fazlur Rahman emphasizes that al-Ghazali is the earliest Muslim thinker who uses dreams to prove the objective existence or ontological existence of things which regards to the end of human souls, also known as eschatology. Therefore, this paper seeks to analyse major themes of the Inception parallel to al-Ghazali’s views on dreams. Using research design based on content analysis and data collection through document analysis, this paper presents four key themes in Inception that can be compared to al-Ghazali’s thought which are reality of death, reality of illness, scepticism, and imagination. In general,this paper analyses the film and al-Ghazali’s thought by dividing the discussion into two: ontology and epistemology. Theoretically, the findings of this paper contribute to the relevance of al-Ghazali’s thought from the aspect of ontology and epistemology in comprehending a film that contains such philosophical elements.

Keywords: Inception; dream; al-Ghazali; science fiction film; epistemology

Abstrak

Inception merupakan sebuah filem aksi cereka sains (sci-fi) di bawah pengarahan Christopher Nolan. Mauduk utama filem ini berkisar mengenai mimpi dan realiti. Filem ini cuba mengangkat satu persoalan yang berlegar-legar dalam komuniti ahli falsafah minda iaitu: apakah makna sebenar untuk mengatakan bahawa mimpi ialah pengalaman sedar ketika tidur? Perbahasan mengenai perkaitan antara kesedaran dengan mimpi telah dibincangkan berabad lamanya. Misalnya, dalamsejarah falsafah Barat, ahli falsafah Yunani terkemuka iaitu Aristotle paling awal membahaskan topik tersebut dalam karyanya yang bertajuk On Dreams. Walau bagaimanapun, dari konteks falsafah Islam, Fazlur Rahman menekankan bahawa al-Ghazali merupakan pemikir Muslim terawal yang menggunakan mimpi untuk membuktikan kewujudan objektif atau kewujudan secara ontologi berkenaan hal-hal pengakhiran jiwa manusia yang disebut juga dalam eskatologi. Oleh itu, makalahini berhasrat menganalisis tema-tema utama dalam filem Inception secara berselari dengan pandangan al-Ghazali berkaitan mimpi. Dengan menggunakan reka bentuk kajian berasaskan analisis kandungandan kaedah pengumpulan data menerusi analisis dokumen, makalah ini mengemukakan empat tema penting dalam Inception yang dapat dibandingkan dengan pemikiran al-Ghazali iaitu realiti kematian, reality sakit, skeptisisme dan imaginasi. Secara garis besarnya, makalah ini menganalisis filem tersebut dan pemikiran alGhazali dengan membahagikan perbincangan kepada dua iaitu ontologi dan epistemologi. Dapatan makalah ini secara teorinya menyumbang kepada kerelevanan pemikiran al-Ghazali dari aspek ontologi dan epistemologi dalam memahami sesebuah filem yang mengandungi sekian unsur kefalsafahan.

Kata kunci:Inception; mimpi; al-Ghazali; filem cereka sains;epistemologi