Kepandaian Orang Melayu dalam mentafsir ruang perubatan tradisional (The Malay Diligence of interpreting the traditional medicinal space)

Abstract

Abstrak

Kepandaian orang Melayu dapat dilihat dalam pelbagai bidang ilmu dan salah satunya ilmu berkait pengubatan tradisional. Sumber pengubatan tadisional dalam bentuk dokumentasi dapat dilihat melalui teks-teks perubatan yang teridiri daripada Kitab Tib yang mengandungi pelbagai jenis penyakit, cara rawatan, bahan untuk penyembuhan dan pandangan dunia Melayu terhadap kesihatan tubuh badan manusia. Kemahiran orang Melayu menguasai tulisan Jawi membolehkan orang Melayu membaca Kitab Tib dan dimanfaatkan, namun perlu berguru dengan orang yang menguasai bidang berkenaan. Antara tujuan penulisan ini ialah menjelaskan kepandaian orang Melayu memahami maksud tersirat yang dilakarkan dalam bentuk wafak (wifik) yang terdapat dalam kitab perubatan. Penulisan ini menggunakan Mujarrobat Melayu sebagai sumber data. Kajian ini berbentuk kualitatif dan kaedah analisis kandungan digunakan. Bagi melengkapkan maklumat, temu bual secara mendalam dilakukan dengan pengamal pengubatan tradisional yang terdiri daripada dukun dan bidan kampung. Dapatan penulisan ini menunjukkan teks perubatan merakamkan pelbagai hal berkait kesihatan lelaki dan wanita yang menjadi satu sumber rujukan kepada pengamal pengubatan tradisional. Dalam jangka masa panjang masyarakat Melayu boleh memanfaatkan ilmu pengubatan tradisional yang sesuai sebagai satu cara pengubatan alternatif.

Kata Kunci: kepandaian, kesihatan, manfaat, Mujarrobat Melayu, pengubatan

The Malay Diligence of interpreting the traditional medicinal space

Abstract

Malay talent can be seen in various fields of science and one of them relates to the treatment of traditional medicine. The source of the tradisional medicine in the form of documentation can be seen through medical texts that consist of Kitab Tib containing variety of diseases, treatment methods, ingredients for healing and worldview of the Malays on the health of the human body. Jawi writing skills enable the Malays to read the Kitab Tib, used it daily, but limited only to those who are dominating in the field. The purpose of this paper is to explain the dilligence of the Malays in understanding the double meaning sketched in the form wafak (wifik) found in medical books. Writing this using Mujarrobat Malayu as the data source. This research is qualitative, and content analysis method was used. For complete information, in-depth interviews were conducted among the traditional practitioners consisting of village healer and midwife. The findings of this study indicate a medical text to express various aspects related to men's health and women was the key references for traditional practitioners.    In the long run the community can benefit from the knowledge of traditional medicine as an alternative treatment.

Keywords: dilligence, health, benefits, Mujarrobat Malayu, healing.