Persepsi masyarakat terhadap bencana banjir monsun di Malaysia: Kajian kes Kota Bharu, Kelantan

Abstract

Banjir monsun merupakan bencana alam semulajadi yang tidak dapat dielak daripada menimpa masyarakat Kota Bharu Kelantan. Pelbagai kaedah penggunaan teknologi moden masih tidak dapat menghalang bencana banjir untuk terus menghantui masyarakt setempat. Kajian penyelidikan dijalankan untuk memahami masyarakat Kota Bharu menyesuaikan diri dan mengurangkan kesan bencana banjir. Kajian ini melibatkan kaedah soal selidik yang menumpukan kepada kawasan bandar Kota Bharu sahaja, dengan melibatkan seramai 400 responden yang tinggal berdekatan dengan Sungai Kelantan. Hasil analisis menunjukkan kebanyakan responden adalah terdiri daripada etnik Melayu dengan kategori umur dalam 30 hingga 45 yang menetap lebih daripada 10 tahun di kawasan bencana banjir, amat bersetuju bahawa kebanyakan rumah dibina bertiang dan tinggi daripada permukaan bentuk muka bumi (45%), tetapi amat tegas dalam melihat peranan jarak rumah yang jauh daripada sungai dapat mengurangkan kesan bencana banjir. Ketersediaan menghadapi bencana banjir melalui penyediaan sumber makanan seperti sardine, telur, dan beras sangat diperlukan bagi mengelak daripada mengalami ‘darurat’. Selain itu, perahu digunakan sebagai pengangkutan (45.75%), manakala pelampung (49.25%) digunakan sebagai ‘jaket keselamatan’ atau bermain air banjir oleh kanak-kanak. Oleh itu, penyediaan pelampung membuktikan bencana banjir juga mendatangkan suasana keriangan atau pesta kepada penduduk setempat, walaupun kejadian ini tidak disokong oleh segelintir responden.

Katakunci: banjir monsun, ketersediaan masyarakat, pengangkutan banjir, pengurusan banjir, peralatan penyelamatan banjir, tanggapan bencana banjir

Monsoon floods are natural disasters whose routine occurances may elicit different perceptions by the very people experiencing them . This study examined the perceptions of the local public of Kota Bharu, Kelantan regarding monsoon floods that visited them anually. Primary data were gathered from questionnaire-based field survey of 400 residents within the vicinity of the Kelantan river. Analysis results of these over-10 years local residents indicated that community flood preparedness in terms of food, transportation and rescue facilities and resources helped them to cope favourably with the situation and prevented them from being in a state of emergency. In addition, the ready availability of certain rescue implements such as life buoys proved that flood disaster could also bring joy and fun to certain quarters of the local ‘victim’ population.

Keywords: community preparedness, flood management, flood perception, flood rescue equipments, flood transportation, Monsun floods