Pengukuran amalan Gerrymander dalam persempadanan semula pilihan raya: Perbandingan kritikal di Parlimen Selangor dalam PRU ke-13 dan PRU ke-14 (The measurement of Gerrymander practices in demarcation of elections: A critical comparison at Selangor Parliament in the 13th GE and 14th GE)

Abstract

Amalan gerrymander merupakan amalan yang tidak asing lagi berlaku dalam persempadanan semula tidak terkecuali di negara kita Malaysia. Ia merupakan amalan memanipulasikan peta atau bahagian pilihan raya untuk memberi kemenangan kepada sesuatu pihak yang berkepentingan terutamanya kepada pihak pemerintah untuk terus mentadbir kerajaan. Proses persempadanan semula yang tidak menitikberatkan keseimbangan populasi penduduk dengan bilangan ahli perwakilan dalam sesebuah bahagian pilihan raya menyumbang kepada berlakunya amalan gerrymander. Artikel ini bertujuan untuk melihat keberkesanan elemen ruangan dalam membuat persempadanan semula dengan merujuk kepada bahagian pilihan raya Parlimen di negeri Selangor sebagai kes kajian. Analisis elemen ruangan yang diguna pakai melibatkan pengukuran indeks kepadatan untuk mengenal pasti sama ada berlaku amalan gerrymander dalam persempadanan semula yang dibuat pada tahun 2003 dan 2018. Seterusnya, pengiraan bias dan ‘disproportionality’ juga dilakukan bagi melihat sama ada berlaku ketidakseimbangan dalam jumlah undi dan kerusi pada keputusan pilihan raya tersebut. Ini menjawab persoalan tentang tujuan utama kajian persempadanan semula dijalankan iaitu untuk menyamaratakan jumlah pengundi dalam sesuatu bahagian pilihan raya dengan bahagian yang lain. Hasil kajian menunjukkan bahagian Parlimen yang mencatatkan bacaan indeks kepadatan tertinggi telah dimenangi oleh pihak pembangkang manakala bahagian Parlimen yang mempunyai nilai indeks kepadatan yang rendah masih berada di bawah pimpinan pihak kerajaan. Oleh sebab itu, pihak Suruhanjaya Pilihan Raya sepatutnya menjadikan elemen ruangan sebagai salah satu faktor dalam membuat persempadanan semula supaya satu sistem pilihan raya yang lebih telus dan bersih dapat dipraktikkan di Malaysia.

Kata kunci: Bias dan ‘disproportionality’, elemen ruangan, gerrymander, indeks kepadatan, persempadanan semula

The practice of gerrymander is a global practice that is typically associated with redemarcation, including in Malaysia. It is the practice of manipulating maps or election constituencies to give a party victory, especially to the current government, to govern the nation. The demarcation that does not emphasise the population’s balance with the number of delegates in a constituency contributes to gerrymandering practice. This study aims  to test the effectiveness of spatial element in re-demarcation by referring to the Parliamentary constituencies in the state of Selangor as a case study. The applied spatial element analysis involves measuring the density index to indentify whether there is a gerrymandering practice in the redemarcation made in 2003 and 2018. The calculation of bias and disproportionality were also done to see if there is an imbalance in the number of votes and seats in the election results. This answers the demarcation study’s primary purpose: to equalise voters’ number in one constituency with another constituency. The results showed that the opposition won the parliamentary divisions that recorded the highest density index reading. Meanwhile, the parliamentary divisions with the low-density index value were still under the government’s leadership. Therefore, the Election Commission should make spatial element as one of the factors in redemarcation for a more transparent and clean electoral system to be practised in Malaysia.   

Keywords: Bias and disproportionality, spatial element, gerrymander, density index, demarcation